Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στο Digital Economy Forum του ΣΕΠΕ
Κυρίες και κύριοι,
Ευχαριστώ πολύ την διοίκηση του ΣΕΠΕ για την πρόσκληση. Είναι τιμητικό να ανοίξω τις εργασίες του συνεδρίου σας, το οποίο πλέον έχει καθιερωθεί ως θεσμός. Κάθε χρόνο αποτελεί σημείο αναφοράς για τις ψηφιακές εξελίξεις. Είναι μεγάλη η χαρά μου, που βρίσκομαι ανάμεσα σε ανθρώπους και επιχειρήσεις που όχι μόνο στηρίζουν την οικονομία μας, αλλά οδηγούν την αναγκαία ψηφιακή μετάβαση και αποτελούν μοχλό ανάπτυξης και καινοτομίας στη χώρα μας.
Σήμερα είμαστε εδώ για να συζητήσουμε και να αντιμετωπίσουμε κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στην ανάπτυξη του κλάδου, την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, την ανάγκη για αποτελεσματικό σχεδιασμό των μεγάλων και σημαντικών παρεμβάσεων της ψηφιακής μετάβασης. Γιατί, η ψηφιακή μετάβαση θα πρέπει να είναι δίκαιη –όπως θα έπρεπε να είναι και η πράσινη μετάβαση, αλλά δυστυχώς δεν είναι –. Μια ψηφιακή μετάβαση με προτεραιότητες που απορρέουν από τις ανάγκες της κοινωνίας, της δημόσιας διοίκησης και της οικονομίας, λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική εμπειρία που έχουν οι ελληνικές επιχειρήσεις πληροφορικής.
Η Ελλάδα δεν πρέπει και δεν μπορεί να παραμένει συνεχώς ουραγός στην παγκόσμια και ευρωπαϊκή τεχνολογική πρόοδο. Οι διεθνείς εκθέσεις αποτυπώνουν τη θέση της χώρας μας, αλλά παράλληλα και τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που έχουμε, εάν πάρουμε σωστές αποφάσεις και υλοποιήσουμε έναν σωστό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Τη στιγμή μάλιστα που σε παγκόσμιο επίπεδο ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Δημόσιας Διοίκησης, των επιχειρήσεων, της οικονομίας και της κοινωνίας αποτελούν προτεραιότητες. Εμείς βρισκόμαστε, δυστυχώς, στις τελευταίες θέσεις της ψηφιακής ανταγωνιστικότητας. Ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα που ζούμε, είναι μια χώρα ακριβού και αργού internet.
Ενδεικτικά η έκθεση της Παγκόσμιας Κατάταξης Ψηφιακής Ανταγωνιστικότητας για το 2024 μας κατατάσσει στην 47η θέση μεταξύ 67 χωρών. Δε νομίζω ότι περιποιεί τιμή για την Ελλάδα αυτή η έκθεση. Η χώρα μας με βάση την εν λόγω έκθεση πρέπει να βελτιώσει τις ψηφιακές επιδόσεις της ώστε να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα. Αυτή είναι βασική προγραμματική μας δέσμευση. Άλλωστε, το Ταμείο που αξιοποιεί η χώρα για την ψηφιακή σύγκλιση, είναι το Ταμείο Ανθεκτικότητας, που δημιούργησε η ΕΕ με την πανδημία για να στηρίξει τις ευρωπαϊκές οικονομίες και ιδιαίτερα αυτές της περιφέρειας.
Τα τελευταία χρόνια λόγω της πανδημίας, έγιναν κάποια σημαντικά βήματα. Δεν τα υποτιμούμε, αλλά σίγουρα οι δείκτες δείχνουν ότι δεν είναι αρκετά. Οι γύρω μας τρέχουν με μεγαλύτερες ταχύτητες, δεν μπορούμε να είμαστε ακόμη ουραγοι. Οι παρεμβάσεις που βλέπουμε σήμερα, αποτελούν στην πλειοψηφία τους μια αλλαγή περιτυλίγματος των υποδομών που είχε σχεδιάσει το ΠΑΣΟΚ, πριν από περίπου 10-15 χρόνια, όπως είναι το taxisnet, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και πολλά άλλα, που σχεδιάστηκαν σωστά για την εποχή τους, και τα οποία αποτελούν θεμέλιο για το σημερινό gov.gr.
Για τα εκατομμύρια ευρώ, που επενδύονται πλέον μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, σε ψηφιακές δράσεις, είναι κρίσιμο κάθε ευρώ να αξιοποιείται με σωστό τρόπο για να φέρνει πραγματικό αποτέλεσμα. Κάτι βεβαίως που αμφισβητώ ότι συμβαίνει σήμερα.
Πρέπει να αναβαθμίσουμε τα δημόσια δίκτυα και να προστατεύσουμε το περιβάλλον με τη βοήθεια των ψηφιακών υποδομών όπως συμβαίνει και στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη.
Ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η ψηφιοποίηση της γραφειοκρατίας, αλλά η ισότιμη και δίκαιη ψηφιακή μετάβαση της οικονομίας, χωρίς αποκλεισμούς. Προτεραιότητα πρέπει είναι η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, η μείωση του ψηφιακού αναλφαβητισμού, η ενίσχυση της διαφάνειας και η προώθηση της ψηφιακής καινοτομίας σε κρίσιμους τομείς που έχει ανάγκη η χώρα.
Το ΠΑΣΟΚ είχε και έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Είναι επιτακτική ανάγκη ένας νέος εθνικός σχεδιασμός με την καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήνουμε ευκαιρίες να χάνονται επιβαρύνοντας οικονομικά το Δημόσιο.
Στο πρόγραμμα “Ελλάδα 2.0”, το μεγαλύτερο μέρος των δανείων κατευθύνεται σε λίγους και μεγάλους ομίλους, ενώ οι τράπεζες έχουν σχεδόν αποκλείσει τις μικρές επιχειρήσεις. Αυτή η κατάσταση πρέπει να αλλάξει. Πρέπει να στηρίξουμε έμπρακτα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε η αγορά να λειτουργεί σωστά με υγιή ανταγωνισμό.
Πρέπει να διασφαλίσουμε επίσης ότι όλες οι εταιρίες -και στην Αθήνα και στην Περιφέρεια- συμμετέχουν ισότιμα στην ανάπτυξη δράσεων ψηφιακής μετάβασης και να αξιοποιήσουμε πλήρως το ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας αναδεικνύοντας καινοτόμες πρακτικές που μπορούν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε Περιφέρειας.
Κρίσιμο ζήτημα: Η τεχνητή νοημοσύνη που πρέπει να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά προς όφελος του κάθε πολίτη. Είδαμε πρόσφατα νομοθετικές πρωτοβουλίες χωρίς βεβαίως να έχει προηγηθεί κανένα είδος διαβούλευσης. Η χώρα μας πρέπει να αποκτήσει και σε αυτόν τον τομέα εθνική στρατηγική, αλλά χρειάζεται διευρυμένη διαβούλευση. Δεν τα ξέρουμε όλοι, όλα. Εάν συζητήσουμε, μπορούμε να καταλήξουμε σε βέλτιστες πρακτικές. Γιατί η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει και να αποτελέσει εργαλείο σε πολλούς και κρίσιμους τομείς της δημόσιας διοίκησης και των επιχειρήσεων.
Απαιτείται όμως διάλογος με την κοινωνία και εφαρμογή ρυθμίσεων – όπου κρίνεται αναγκαίο – για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και των δικαιωμάτων των πολιτών.
Η πρότασή μας για τη δίκαιη ψηφιακή μετάβαση και την ενδυνάμωση της δημοκρατίας έχει στον πυρήνα της τη συμμετοχής των πολιτών, με την ενίσχυση του προγράμματος ΔΙΑΥΓΕΙΑ, την ενίσχυση της ολοκληρωμένης ψηφιακής διακυβέρνησης, των δεξιοτήτων των στελεχών της δημόσιας διοίκησης και των πολιτών, τον ψηφιακό μετασχηματισμό των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων καθώς και την προώθηση της συνδεσιμότητας και ευρυζωνικότητας καθώς και την μείωση του κόστους στις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες. Με γρήγορες νίκες, διαφάνεια, αποδοτικότητα, λογοδοσία και συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού.
Το Σχέδιο “Ψηφιακή Ελλάδα” του ΠΑΣΟΚ υπερβαίνει τη διάσταση της ψηφιακής διακυβέρνησης και αποτελεί προϊόν συλλογικής επεξεργασίας και διαβούλευσης με τους πολίτες, στελέχη φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, την ερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα. Γι’αυτό, λοιπόν, προτείνουμε 9 βασικούς άξονες για την ψηφιακή μετάβαση:
-Κοινωνία χωρίς ψηφιακές ανισότητες αλλά με ψηφιακό εγγραμματισμό και ψηφιακούς επαγγελματίες υψηλής ειδίκευσης σε βασικούς τομείς. Mε παραγωγή ανοικτού εκπαιδευτικού περιεχομένου προσβάσιμο σε όλους, εμπλουτίζοντας παράλληλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα σε δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο. Όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτό το υλικό. Με ψηφιακή αναβάθμιση του Δημόσιου Ελληνικού Πανεπιστημίου. Ώστε, παράλληλα, να δοθεί έμφαση στους τομείς που η χώρα έχει ανάγκη. Όλα όμως ξεκινούν από την παιδεία. Σε ποιους τομείς; Αγροδιατροφή, τουρισμός και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
-Απλοποίηση διαδικασιών, ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών και παροχή πραγματικών υπηρεσιών με βάση τις διαφορετικές ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι για κάθε αίτημα στο δημόσιο ο πολίτης και η επιχείρηση μπορούν να βλέπουν την κατάσταση του αιτήματος ανά πάσα στιγμή και βέβαια να μπορούν να κρίνουν και να γνωρίζουν τον χρόνο υλοποίησης. Έτσι βελτιώνουμε τη ζωή μας, την καθημερινότητά μας και τη σχέση μας με τον δημόσιο τομέα.
Επίσης, να προωθήσουμε στην πράξη την επικοινωνία των δημόσιων υπηρεσιών μέσω της διαλειτουργικότητας των συστημάτων, ώστε ο πολίτης να μην γίνεται κλητήρας, αλλά ούτε και ψηφιακός κλητήρας μεταφέροντας αρχεία από την μία εφαρμογή στην άλλη!
-Μείωση του κόστους πρόσβασης στο διαδίκτυο. Πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα ότι η πρόσβαση σήμερα είναι δημόσιο αγαθό και όχι πολυτέλεια.
Με υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των παρόχων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, με έμφαση σε επενδύσεις γρήγορου internet στην περιφέρεια και σε αγροτικές περιοχές. Παρεμβάσεις όπως το gigabit voucher βοηθούν, όμως η πολιτική μας δεν περιστρέφεται γύρω από κουπόνια αλλά μέσα από πραγματικές παρεμβάσεις προς όφελος του καταναλωτή. Θέλουμε βαθύτερες μεταρρυθμίσεις και όχι επικοινωνιακά μπαλώματα με μικρό όφελος.
-Ενίσχυση του Ε.Σ.Υ & ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας.
Να καλύψουμε αποτελεσματικά το χάσμα ποιοτικής περίθαλψης μεταξύ κέντρου και περιφέρειας, αναπτύσσοντας υπηρεσίες τηλεϊατρικής, τηλεσυμβουλευτικής και παρακολούθησης ασθενών. Μια χώρα με τη γεωγραφία της Ελλάδας είναι μονόδρομος αυτή η πολιτική, αν θέλουμε να έχουμε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας στο σύνολο της πατρίδας μας.
-Προώθηση της συμμετοχής των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και πραγματική Διαβούλευση.
Το ΠΑΣΟΚ είναι αυτό που έφερε στη χώρα τις μεγάλες παρεμβάσεις για διαφάνεια και λογοδοσία, όπως είναι η Διαύγεια, το ΑΣΕΠ, το OpenGov, κάτι που πρέπει να συνεχίσουμε να ενισχύουμε, αν θέλουμε να έχουμε πραγματική διαφάνεια και μείωση της διαφθοράς και της αναξιοκρατίας.
-Πρέπει επιτέλους να γίνουμε και παραγωγοί, όχι μόνο καταναλωτές τεχνολογίας. Μια λογική made in Greece στην Τεχνολογία είναι πάρα πολύ σημαντική.
Με στήριξη και εδώ των επιχειρήσεων μέσω ισότιμης πρόσβασης στα χρηματοδοτικά εργαλεία και την αξιοποίηση των καινοτόμων startup στις προμήθειες του δημοσίου. Πρέπει να δοθούν κίνητρα για την παραμονή νέων επιστημόνων στη χώρα μας και για την ανάπτυξη εγχώριων ψηφιακών λύσεων, μειώνοντας τις εξαρτήσεις από τις “εισαγωγές”.
-Άμεση εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών και αναδυόμενων τεχνολογιών όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, για την ανάλυση δεδομένων την προστασία δημόσιων υποδομών, την πρόληψη και τη διαχείριση κρίσεων – στην πολιτική προστασία, κορυφαίο ζήτημα λόγω της κλιματικής αλλαγής – και βέβαια την ψηφιακή ενίσχυση δημόσιων δικτύων και υποδομών όπως για το νερό, την ενέργεια και τις μεταφορές.
-Πρέπει να ενισχύσουμε και την Εθνική Στρατηγική κυβερνοασφάλειας, για προστασία των προσωπικών δεδομένων και των δικαιωμάτων, αλλά με μια πραγματικά Ανεξάρτητη Αρχή Κυβερνοσφάλειας.
Μπορούμε να κάνουμε πολλά, όμως για να τα πετύχουμε πρέπει να υπάρχει και όραμα. Όχι μόνο μικροδιαχείριση και διευθετήσεις συμφερόντων, όπως παρατηρώ και στον δικός σας τομέα αλλά και σε άλλους κρίσιμους τομείς για την ανάπτυξη της χώρας μας.
Εμείς οραματιζόμαστε μια Ελλάδα που προχωρά μπροστά, με κοινωνική δικαιοσύνη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Είμαστε το πρώτο κόμμα στην Ελλάδα και ένα από τα πρώτα κόμματα στην Ευρώπη – το παρουσίασα άλλωστε και στους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές – που ανέπτυξε εφαρμογή για τα κινητά, ώστε να συζητάμε, να συνομιλούμε και να συνδιαμορφώνουμε με τα μέλη μας τις πολιτικές. Είναι και αυτό ένα δείγμα ψηφιακής κουλτούρας. Με αποτέλεσμα να έχουμε πάνω από 2.000 σχόλια πάνω στο πρόγραμμα μας. Είναι και αυτό ένα αναγκαίο βήμα για να ανοίξουμε τον διάλογο – με αυτά τα εργαλεία – για μια ανοιχτή κοινωνία των πολιτών. Το ΠΑΣΟΚ της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ, του opengov και των μεγάλων ψηφιακών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων καλεί την κοινωνία των πολιτών να συμμετάσχει σε όλες αυτές τις συζητήσεις που αφορούν το αναπτυξιακό μέλλον της χώρας.
Εμείς, λοιπόν, θα είμαστε δίπλα σας, γιατί πιστεύουμε ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται να κάνει restart , αλλά να περάσει σε νέα version όπου η τεχνολογία υπηρετεί τον πολίτη, την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
