Με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την Α΄ Βουλευτική Περίοδο που ξεκίνησε στις 17 Νοεμβρίου 1974, η Βουλή των Ελλήνων τίμησε τους βουλευτές εκείνης της περιόδου, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Εντευκτήριο της Βουλής.
Όπως σημείωσε ο Πρόεδρος της Βουλής, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, στην ομιλία του, «όλα αυτά είναι πρόσωπα που σήμερα μπορούμε να λέμε “παλιά φρουρά”, αλλά τότε ήταν οι νέες δυνάμεις της χώρας, οι νέες φιλοδοξίες, οι νέες προοπτικές. Άνθρωποι που με τη χαρά της αφθαρσίας μες στα μάτια, έχτισαν την πιο κραταιή, την πιο μακροχρόνια, την πληρέστερη Δημοκρατία που γνώρισε ποτέ ο τόπος».
Ο κ. Τασούλας υπογράμμισε πως τα ονόματα των βουλευτών που σήμερα βραβεύονται «μπορεί κάποιοι να τα έχουν ξεχάσει, η Βουλή όμως και η ιστορική μνήμη, ούτε τα έχει ξεχάσει, ούτε θα τα ξεχάσει ποτέ. Γιατί συμβολίζουν και προσωποποιούν τη θεμελίωση της πιο ενεργού, της πιο γόνιμης, της πιο εποικοδομητικής, της πιο μακροχρόνιας δημοκρατικής περιόδου της χώρας».
Ο Πρόεδρος της Βουλής επεσήμανε ότι «η Βουλή του 1974 έπρεπε να ανταποκριθεί σε απίστευτα πυρετώδεις ρυθμούς. Η αποκατάσταση της Δημοκρατίας δεν έγινε την επόμενη ή τη μεθεπόμενη μέρα. Ο κίνδυνος υποτροπής μπορεί να κράτησε και ένα και δύο χρόνια ακόμη, αλλά αυτή η Βουλή, εκείνη η κυβέρνηση Ενότητας και μετά τις εκλογές, με σύνεση, με προσοχή, με κινήσεις πάρα πολύ προσεκτικές, φρόντισε να εδραιώσει αυτό που σήμερα θεωρείται αυτονόητο».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης τέως Βουλευτών-Ευρωβουλευτών, κ. Ηλίας Παπαηλίας, υπογράμμισε πως «η προκύψασα από τις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974 Ε΄ Αναθεωρητική Βουλή ανέλαβε σπουδαιότατο έργο, λόγω και της έως τότε επτάχρονης Δικτατορίας, με εντολή του λαού να κατοχυρώσει τη δημοκρατική οργάνωση και λειτουργία της χώρας και του ελληνικού Κοινοβουλίου».
Εξέφρασε επίσης τις ευχαριστίες του για το γεγονός πως το ελληνικό Κοινοβούλιο πήρε την πρωτοβουλία να τιμήσει τους βουλευτές εκείνης της Βουλής του 1974 οι οποίοι, όπως τόνισε, «ύστερα από τα μαύρα χρόνια της Δικτατορίας, κλήθηκαν από τον ελληνικό λαό να επαναφέρουν τη λειτουργία του κράτους και να υπερασπιστούν τις ελευθερίες μας, θωρακίζοντας τη Δημοκρατία μας».
Οι βουλευτές που τιμήθηκαν ήταν: Ανδριανόπουλος Ανδρέας, Βαρβιτσιώτης Ιωάννης, Γιατράκος Κωνσταντίνος, Κακλαμάνης Απόστολος, Καλτεζιώτης Νικόλαος, Καραμανλής Αχιλλέας, Κοντογιαννόπουλος Βασίλειος, Κράτσας Απόστολος, Μπαντουβάς Κωνσταντίνος, Μπεκίρης Βασίλειος, Πνευματικός Άγγελος, Πρωτοπαπαδάκης Μιχαήλ (το βραβείο παρέλαβε η κόρη του Πρωτοπαπαδάκη Λαυρία), Τραγάκης Ιωάννης, Χατζηγάκης Σωτήριος, Παπαδόπουλος Γεώργιος (το βραβείο παρέλαβε ο γιος του Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος.
Οι παριστάμενοι τιμώμενοι βουλευτές μετέφεραν με συγκίνηση το κλίμα και την ατμόσφαιρα που επικρατούσε εκείνες τις πρώτες μέρες της πρώτης Βουλής της Μεταπολίτευσης, μετά την πτώση της Δικτατορίας, κάνοντας αναφορά στις μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες εκείνης της εποχής που διέγραψαν πολιτική πορεία καθοριστική για την εδραίωση της Δημοκρατίας στη χώρα μας.
Ο Πρόεδρος της Βουλής απένειμε στους τιμώμενους βουλευτές το ασημένιο μετάλλιο της Βουλής των Ελλήνων με την επιγραφή «ΣΦΡΑΓΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 1821», που συμβολίζει τα ιδεώδη που ενέπνευσαν τον αγώνα των Ελλήνων και την πίστη τους για την τελική νίκη, συνδέοντας τη χριστιανική θρησκεία με την ελευθερία.
Από την πλευρά του ο τ. βουλευτής και ταμίας του Δ.Σ. της Ένωσης τέως Βουλευτών-Ευρωβουλευτών, κ. Νικόλαος Καλτεζιώτης, πρόσφερε στον Πρόεδρο της Βουλής μια φωτογραφία ιστορικής σημασίας με ημερομηνίας λήψης στις 9.12.1974, από την προσωπική του συλλογή, στην οποία εμφανίζονται βουλευτές της εποχής.
Στην εκδήλωση παρέστησαν οι Αντιπρόεδροι της Βουλής κ. Όλγα Γεροβασίλη και κ. Βασίλειος Βιλιάρδος, ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής, κ. Βασίλειος Μπαγιώκος και ο Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου.
Ομιλία του Προέδρου της Βουλής Κωνσταντίνου Τασούλα στην τιμητική εκδήλωση βράβευσης βουλευτών εκλεχθέντων στην Α΄ βουλευτική περίοδο (17-11-1974)
Κυρίες και κύριοι αγαπητοί συνάδελφοι της περιωνύμου Βουλής του 1974 σας καλωσορίζω στην ίδια Βουλή που μισό αιώνα μετά συνεχίζει στα δικά σας βήματα, τις προσπάθειες να εκπροσωπήσει κατά τον καλύτερο τρόπο τη βούληση του ελληνικού λαού.
Όταν η Ένωση τέως βουλευτών και ευρωβουλευτών μου είπε πως στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον μισό αιώνα από τη μεταπολίτευση, εκδηλώσεων που γίνονται αυτό τον καιρό και που θα συνεχιστούν και τον επόμενο χρόνο μέσω και του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, αξίζει να επιχειρήσουμε να ξανανταμώσουμε τους βουλευτές εκείνης της περίφημης Βουλής και στο πρόσωπό τους, αντιπροσωπευτικά, να τιμήσουμε όσους βρίσκονται σήμερα εν ζωή, θεώρησα την ιδέα πως πρέπει να την υπηρετήσω, αυτονοήτως.
Η Βουλή του 1974 δεν ήταν μία καθόλου συνηθισμένη Βουλή. Το Προεδρικό Διάταγμα των αρχών του Οκτωβρίου που προανήγγειλε τη διεξαγωγή των εκλογών στις 17 Νοεμβρίου του 1974, ξεκινάει ως εξής:
«Σε εκτέλεση των κυβερνητικών επαγγελιών, και όταν λέμε κυβερνητικών εννοούμε της κυβερνήσεως Εθνικής Ενότητας, σε εκτέλεση των κυβερνητικών επαγγελιών για την αποκατάσταση της κανονικής λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος, συγκαλούμε τον ελληνικό λαό σε εκλογές την Κυριακή 17 Νοεμβρίου».
Η αποκατάσταση της Δημοκρατίας δεν ήταν μόνο τα διατάγματα και οι συντακτικές πράξεις . Δεν ήταν μόνο το νέο Σύνταγμα. Δεν ήταν μόνο η ημερομηνία των εκλογών η ημερομηνία του δημοψηφίσματος, ήταν κυρίως τα πρόσωπα από τον πρωτομάστορα της μεταπολιτεύσεως, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή μέχρι τους 300 της πρώτης Βουλής,
Τα πρόσωπα εκείνα, σε διαφορετικό βαθμό, αλλά πάντως όλα αποφασιστικά συνέβαλαν σε αυτή την περίφημη πραγμάτωση της επαγγελίας για επιστροφή των δημοκρατικών θεσμών στη χώρα μετά από εφτά χρόνια δικτατορίας και δέκα χρόνια μετά τις τελευταίες εκλογές του 1964.
Ξεφύλλιζα αγαπητοί συνάδελφοι του 1974 στην έκδοση της «Καθημερινής» που την ξανατυπώσαμε στο τυπογραφείο της Βουλής, με τα ονόματα, τα σύντομα βιογραφικά, τα τηλέφωνα, τις διευθύνσεις, τις σπουδές, τις εκλογές, γιατί υπήρχαν και κάποιοι, κύριε Καραμανλή εσείς που είχατε εκλεγεί και πριν τη δικτατορία, οι περισσότεροι είχαν εκλεγεί για πρώτη φορά το 1974, υπήρχαν όμως και πολλοί πριν τη δικτατορία. Και είναι εντυπωσιακό σήμερα στην εποχή της χειμαρρώδους ενημέρωσης πόσο λακωνικά, αλλά ταυτόχρονα πόσο ενημερωτικά ήταν αυτά τα σύντομα σημειώματα: Απόστολος Γεωργίου Κράτσας Νέα Δημοκρατία Β΄ περιφέρεια Αθηνών, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1941, έγγαμος, σπουδές μηχανολόγος ηλεκτρολόγος, πολιτεύεται για πρώτη φορά, γραφείο Ομήρου 38, οικία Μουσών και Παπαστράτου, Κηφισιά (εκεί μένει τώρα ο κ . Μολυβιάτης). Βασίλης Κοντογιαννόπουλος γεννήθηκε στην Αμαλιάδα, το1942, έχει μια κόρη, σπουδές νομικά δικηγόρος, πολιτεύεται για πρώτη φορά, Μασσαλίας 11 β, Καποδιστρίου 39. Αχιλλεύς Γ . Καραμανλής Νέα Δημοκρατία Σερρών, Πρώτη Σερρών, έγγαμος, με τη Νίκη Διαμαντή, έχει ένα γιό και μία κόρη, σπούδασε νομικά και οικονομικές επιστήμες, δικηγόρος, βουλευτής Σερρών 1963-1964 και υφυπουργός Προεδρίας, γραφείο Βουλής 18 οικία Αριστοδήμου 4. Σωτήριος Μιχαήλ Χατζηγάκης, Νέα Δημοκρατία Τρικάλων, Τρίκαλα 1945, άγαμος τότε, νομικά, πανεπιστήμιο Αθηνών, δικηγόρος, για πρώτη φορά πολιτεύεται, Σόλωνος 52, οικία Σπευσίππου 13.
Όλα αυτά δεν είναι απλές ημερομηνίες, όλα αυτά είναι πρόσωπα που σήμερα μπορούμε να λέμε «παλιά φρουρά», αλλά τότε ήταν οι νέες δυνάμεις της χώρας, οι νέες φιλοδοξίες, οι νέες προοπτικές. Άνθρωποι που με τη χαρά της αφθαρσίας μες στα μάτια έχτισαν την πιο κραταιή, την πιο μακροχρόνια, την πληρέστερη Δημοκρατία που γνώρισε ποτέ ο τόπος. Με τις διαφωνίες τους ναι, με τις διαφορές τους ναι, με τις νίκες τους και τις ήττες τους ναι, με τις επιτυχίες τους και τις αποτυχίες τους ναι, αλλά το τελικό συμπέρασμα αυτής της περιόδου ήταν θετικό που ξεκίνησε μέσα από αυτή την φωτογραφία, με την προεδρία του πρεσβύτερου τότε βουλευτού, Κωνσταντίνου Τσάτσου, 75 ετών ήταν ο Κωνσταντίνος Τσάτσος τότε, γεννηθείς το 1899, προήδρευσε της πρώτης εναρκτήριας συνεδριάσεως. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έβαλαν τη σφραγίδα τους στη μεταπολίτευση σε αυτή την περίοδο που σήμερα τιμούμε τον μισό αιώνα από την έλευση της.
Η Βουλή του 1974 έπρεπε να ανταποκριθεί σε απίστευτα πυρετώδεις ρυθμούς. Η αποκατάσταση της Δημοκρατίας δεν έγινε την επόμενη ή τη μεθεπόμενη μέρα. Ο κίνδυνος υποτροπής μπορεί να κράτησε και ένα και δύο χρόνια ακόμη, αλλά αυτή η Βουλή, εκείνη η κυβέρνηση Ενότητας και μετά τις εκλογές, με σύνεση, με προσοχή, με κινήσεις πάρα πολύ προσεκτικές, φρόντισε να εδραιώσει αυτό που σήμερα θεωρείται αυτονόητο.
Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι της Βουλής του 1974, με ιδιαίτερη συγκίνηση και κυρίως με αναγνώριση της προσφοράς σας σε εκείνη τη δημοκρατική εκκίνηση, ήθελα να σας καλέσω σήμερα εδώ και στο πρόσωπό σας να τιμήσω όλους όσους είναι εν ζωή.
Ο κύριος Πνευματικός, με τα κατάμαυρα μαλλιά στη φωτογραφία της «Καθημερινής», γεννήθηκε στη Χαλκίδα, Σχολή Ευελπίδων, ταγματάρχης εν αποστρατεία, βασανισθείς, προσθέτω εγώ σκληρά, πολιτεύεται για πρώτη φορά, γραφείο Ανδρέα Μεταξά, οικία Σπυρίδωνος Τρικούπη. Πριν τον Πνευματικό είναι ο Τηλέμαχος Πλεύρης της ΕΔΗΚ Ηρακλείου, μετά είναι ο Πολυχρόνης Πολυχρονίδης, βουλευτής Χανίων.
Ονόματα που σήμερα μπορεί κάποιοι να τα έχουν ξεχάσει, η Βουλή όμως και η ιστορική μνήμη, ούτε τα έχει ξεχάσει, ούτε θα τα ξεχάσει ποτέ. Γιατί συμβολίζετε και προσωποποιείτε, τη θεμελίωση της πιο ενεργού, της πιο γόνιμης, της πιο εποικοδομητικής, της πιο μακροχρόνιας δημοκρατικής περιόδου της χώρας. Και γι αυτή σας τη συμβολή σε αυτή τη θεμελίωση επιτρέψτε μου εκ μέρους της Βουλής των Ελλήνων σήμερα, 50 χρόνια μετά, να σας ευχαριστήσω θερμά. Να είστε καλά.