Θέμα: Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου της Νέας Αριστεράς, Σίας Αναγνωστοπούλου, στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του σ/ν του Υπουργείου Εσωτερικών: «Επιτάχυνση προσλήψεων μέσω Α.Σ.Ε.Π., τροποποιήσεις στον Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. και στον Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής δημοσίων υπαλλήλων, ρυθμίσεις για το σύστημα αξιολόγησης δημοσίων υπαλλήλων και λοιπές διατάξεις για τη βελτίωση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης».
Ολόκληρη η ομιλία:
Άτυχη η στιγμή να μιλήσω μετά από τον Πρόεδρο των Σπαρτιατών. Αλλά τι να κάνουμε; Αυτό έχει η κοινοβουλευτική σειρά και η ιεραρχία. Να πω όμως μέσα σε αυτή την Αίθουσα κάτι το οποίο πρέπει να ακούγεται συνέχεια. Κανένας δημοκράτης άνθρωπος σε αυτή τη χώρα δεν έχει να πάρει μαθήματα πατριωτισμού από την ακροδεξιά και τους φασίστες. Αρκεί να δούμε την ιστορία της χώρας για να καταλάβουμε.
Θα ξεκινήσω από την τροπολογία που έχει καταθέσει η Νέα Αριστερά και αφορά τη φορολόγηση και τις ασφαλιστικές εισφορές στα φιλοδωρήματα. Έχουμε καταθέσει τροπολογία με την οποία ζητάμε να μην υπάρχει φορολόγηση και ασφαλιστικές εισφορές στο φιλοδώρημα. Δεν είναι ανάγκη αυτή τη στιγμή να εξηγήσω τι σημαίνει φιλοδώρημα και γιατί καθιερώθηκε αυτή η περίφημη φράση «για να πιει κάποιος», «pour boire» και φτιάχνει μία σχέση προσωπική του πελάτη με τον εργαζόμενο. Άρα, δεν τίθεται κανένα θέμα φορολόγησης αυτής της σχέσης. Από την άλλη μεριά η προσπάθεια φορολόγησης, δηλαδή ενσωμάτωσης του φιλοδωρήματος μέσα στον μισθό, δεν κάνει τίποτα άλλο από το να ανοίγει μία κερκόπορτα αμφισβήτησης του ίδιου του μισθού. Δηλαδή, πώς θα ισορροπήσουμε τους χαμηλούς μισθούς, τις άθλιες συνθήκες ζωής των εργαζομένων στην εστίαση, στον τουρισμό κλπ; Θα βάλουμε ένα φιλοδώρημα για να μπορέσουμε να το εξισορροπήσουμε. Ζητάμε από όλες τις πλευρές της Βουλής να ψηφίσουν αυτή την τροπολογία για να μην προστεθεί άλλο ένα πρόβλημα στα τεράστια προβλήματα που ήδη έχει ο χώρος και οι εργαζόμενοι σε αυτόν.
Μία παρένθεση θα μου επιτρέψετε, κυρία Πρόεδρε. Έχουμε βαρεθεί να ακούμε αγγλικανισμούς και καθαρεύουσα συγχρόνως. Άκουγα τον Υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη πριν. Απλώς να πω ότι αν θέλουμε να μάθουμε τα νεότερα παιδιά να μιλάνε καθαρεύουσα ας τους τη μάθουμε τουλάχιστον σωστά. Δεν είναι «το κόμβιον» είναι «το κομβίον». Σε όλα τα λεξικά υπάρχει «το κομβίον». Να ξέρουμε και τι λέμε.
Να προχωρήσουμε όμως παρακάτω. Μιλάμε σήμερα για τον δημόσιο τομέα και τον ΑΣΕΠ όπου έρχεται η Κυβέρνηση να μας πει ότι κάνει μια μεγάλη μεταρρύθμιση για να λύσει τα προβλήματα. Αν αυτή τη μεταρρύθμιση τη θέσουμε στο πλαίσιο όλης της κυβερνητικής πολιτικής σε σχέση με το δημόσιο γενικώς, τον δημόσιο στενό και ευρύτερο τομέα, τη δημόσια περιουσία, οτιδήποτε αφορά το δημόσιο, βλέπουμε μία μεθοδική συστηματική πολιτική ιδιωτικοποιήσεων outsourcing, οτιδήποτε μπορεί να απαξιώσει, να αποδυναμώσει τη λειτουργία του κράτους ως εγγυητή του δημοσίου και του ρόλου που πρέπει να επιτελέσει.
Διαβάζουμε σήμερα το άρθρο του κ. Πάνου Κοσμά στην Εφημερίδα των Συντακτών για τη fast track διαδικασία ιδιωτικοποίησης δημόσιας περιουσίας από τον κ. Χατζηδάκη. Έχει ένα αναλυτικό άρθρο το οποίο είναι ανατριχιαστικό και έχει μία πρόταση η οποία συμπυκνώνει όλο το νόημα αυτής της fast track διαδικασίας την οποία ο κ. Χατζηδάκης δεν ανακοίνωσε πουθενά αλλού για πρώτη φορά. Την ανακοίνωσε -πού αλλού;- στο 25ο συνέδριο της Prodexpo. Μετά έβγαλε ανακοίνωση. Σε αυτή, λοιπόν, τη fast track διαδικασία, όπως γράφει πάρα πολύ ωραία ο κ. Κοσμάς, γίνεται δωρεά σώματος του δημοσίου, δηλαδή της περιουσίας των Ελλήνων πολιτών, προς τους ιδιώτες. Πώς εμφανίζεται αυτό από τον κ. Χατζηδάκη; Ότι έχουμε έναν κακό επιχειρηματία που είναι το δημόσιο. Άρα, ποιος θα σώσει τον κακό επιχειρηματία; Οι ιδιώτες, οι οποίοι θα έρθουν να πάρουν αυτή την περιουσία. Ο κ. Χατζηδάκης έχει προϊστορία σε αυτή την υπόθεση. Ας μην ξεχνάμε την Ολυμπιακή. Ξέρετε, πάντα η μεθοδολογία είναι η ίδια και στον δημόσιο τομέα με τους εργαζόμενους και στη δημόσια περιουσία κλπ. Η μεθοδολογία είναι η ίδια: Κάνουμε ό,τι είναι δυνατό να απαξιώσουμε, να χρεώσουμε, να καταχρεώσουμε τον δημόσιο τομέα και μετά τι λέμε; Ότι αυτός είναι χάλια. Άρα, πρέπει να πουληθεί σε ιδιώτες. Η Ολυμπιακή είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Να μιλήσω στη Νέα Δημοκρατία με τους όρους που η ίδια θέτει τη συζήτηση στον δημόσιο χώρο. Μας λέτε, λοιπόν, ότι «είναι απαξιωμένα αυτά», «κακός επιχειρηματίας το κράτος, άρα το δημόσιο…» και από την άλλη οι κορώνες πατριωτισμού σας ότι «η χώρα πρέπει να είναι αυτό» και «έχουμε μεγέθυνση της οικονομίας, έχουμε ανάπτυξη» και όλα αυτά. Το ελληνικό κράτος είχε υποχρέωση να σέβεται τον εαυτό του. Είμαστε το παλαιότερο κράτος αυτής της περιοχής του κόσμου. Όλης της βαλκανικής χερσονήσου και της νοτιοανατολικής Ευρώπης, θα έλεγα. Όχι θα έλεγα. Έτσι είναι. Αυτό, λοιπόν, το κράτος δεν έχει στην κυριότητά του τα σύμβολά του. Μία αεροπορική εταιρεία είναι σύμβολο. Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού έχει και συμβολική και υλική λειτουργία τεράστια. Πάλι εδώ το χέρι του κ. Χατζηδάκη. Και –έρχεται- χίλια φιλέτα του δημοσίου από την ΕΤΑΔ θα μπουν σε holding και μετά με fast track διαδικασίες θα πουληθούν σε κατασκευαστές real estate κλπ. Για να τα δούμε λίγο καλύτερα τα πράγματα. Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το πλαίσιο της δημιουργίας ηθικών πανικών και απαξίωσης από την πάροδο, γίνεται παροχέτευση προς τον ιδιωτικό τομέα.
Ένα άλλο θέμα που απασχολεί εδώ και καιρό τη Νέα Δημοκρατία -είναι εμμονή αυτό το πράγμα και τώρα ανέβηκαν πάλι οι τόνοι- είναι οι αιώνιοι ή λιμνάζοντες φοιτητές. Φωνάζουν τα πανεπιστήμια, Πρυτάνεις, Αντιπρυτάνεις, άνθρωποι οι οποίοι έχουν κάνει έρευνες. Λένε ότι το πρόβλημα αυτό είναι πλαστό για τα πανεπιστήμια και ότι τα δημόσια πανεπιστήμια έχουν άλλα προβλήματα. Μας βγάζει η ΕΘΑΑΕ ότι είναι το 48% του φοιτητικού πληθυσμού που θα οδηγηθεί το 2025 -κρατήστε την ημερομηνία- στη διαγραφή. Γιατί ξαφνικά η χώρα μας έχει θέσει ως μείζον πρόβλημα της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης τους αιώνιους φοιτητές, ενώ φωνάζουν τα πανεπιστήμια ότι δεν είναι αυτό το πρόβλημα; Λένε ότι αν δείτε τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, αν δείτε οποιοδήποτε στοιχείο, πολλές χώρες έχουν πρόβλημα με καθυστερήσεις ή εγκατάλειψη των σπουδών των φοιτητών. Και έχουν καθυστερήσεις και εγκατάλειψη -μην τους τσουβαλιάζετε όλους, «αιώνιους», άνθρωποι που είχαν περάσει πριν από δεκαετίες- με ανθρώπους των πιο πρόσφατων και σημερινών γενιών που δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Άπειρες χώρες έχουν τέτοια προβλήματα. Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν πρόβλημα στο να τελειώσουν τις σπουδές τους, να τις ολοκληρώσουν.
Πώς αντιμετωπίζεται, όμως, στις άλλες χώρες αυτό το πρόβλημα; Αντιμετωπίζεται με περαιτέρω ενίσχυση της κοινωνικής παροχής προς τους φοιτητές, φοιτητικές εστίες και λοιπά, χρηματοδοτήσεις, αύξηση των υποτροφιών. Εμείς το αντιμετωπίζουμε a la Greca, ξαφνικά θα πρέπει να διαγραφεί τόσος αριθμός φοιτητών.
Και έρχομαι σε αυτήν την ημερομηνία, τη χρονολογία 2025. Κυρίες και κύριοι, και ελπίζω να μας ακούει και κόσμος, το 2025 αρχίζουν τη λειτουργία τους τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, με τις μονάδες με τα ECTS οι άνθρωποι αυτοί οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να τελειώσουν τις σπουδές τους, δεν μπορούν να τις ολοκληρώσουν, έχοντας κάνει κάποια χρόνια, έχουν αυξημένα ECTS. Αν θέλουν, λοιπόν, να συνεχίσουν τις σπουδές, δημιουργείται ένας παράλληλος δρόμος, «πηγαίνετε στα ιδιωτικά πανεπιστήμια να τελειώσετε, το δημόσιο τελείωσε για εσάς». Γιατί αν γίνουν τόσες διαγραφές, που ελπίζω κανένα πανεπιστήμιο και κανένας συνάδελφος να μην δεχτεί να κάνει διαγραφές φοιτητών, οι οποίοι έχουν αυξημένα προβλήματα, θα έχουμε τροφοδότηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Αυτή η χώρα πέρασε μία μεγάλη οικονομική κρίση μιας δεκαετίας, η οποία κρίση αποψίλωσε έναν δημόσιο τομέα από ανθρώπινο δυναμικό και κυρίως έκανε ένα πράγμα σημαντικό: Αφαίρεσε από το κράτος τη μνήμη που είχε στη γραφειοκρατία, στη δημόσια γραφειοκρατία, τη μνήμη που είχε από τη μία γενιά στην άλλη, για να συνεχίσει να επιτελεί ο δημόσιος ευρύς και στενότερος τομέας τη λειτουργία του. Μετά έρχεται η πανδημία και αναδεικνύει με τον σημαντικότερο και πιο εκκωφαντικό τρόπο, οδυνηρό τρόπο, την ανάγκη λειτουργίας του δημόσιου τομέα, κυρίως βέβαια του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Αυτή η εικοσαετία σχεδόν, έδειξε και ένα άλλο πράγμα: Ότι οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα, αυτοί οι άνθρωποι οι μισθωτοί, έχουν πάρα πολύ χαμηλούς μισθούς, προσβλητικά χαμηλούς μισθούς, για ένα κράτος το οποίο υποτίθεται είναι σε μεγέθυνση οικονομίας.
Αυτά όλα, λοιπόν, τα προβλήματα που έπρεπε και πρέπει να αντιμετωπιστούν, αν θέλουμε πραγματικά αυτή η χώρα να είναι αντάξια και μιας ιστορικής διαδρομής, αντί να λυθούν, μαζί με άλλα χρόνια προβλήματα, το πελατειακό σύστημα, η εξάρτηση των δημόσιων υπαλλήλων από τις κυβερνήσεις και όλα αυτά, τι έχουμε; Έναν ηθικό πανικό, οι τεμπέληδες, οι άχρηστοι, που δεν δέχονται αξιολογήσεις, που δεν κάνουν, που δεν φτιάχνουν και έτσι κατευθείαν φτιάχνουμε τον εχθρό του δημοσίου και είναι οι ίδιοι οι υπάλληλοι.
Και το δεύτερο, βέβαια, είναι ότι το κράτος πρέπει -η Κυβέρνηση, αυτή η νεοφιλελεύθερη Κυβέρνηση- να λύσει το πρόβλημα, να το εξορθολογίσει. Ο παραλογισμός, ο νεοφιλελεύθερος παραλογισμός, εμφανίζεται ως εξορθολογισμός και μεταρρύθμιση. Και τι κάνει, λοιπόν, το κράτος της Νέας Δημοκρατίας; Αποχωρεί από τον δημόσιο τομέα και δίνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο σε ιδιώτες. Και από την άλλη μεριά, αντί να κάνει τα οφειλόμενα, να δώσει βάρος στον δημόσιο τομέα, να γίνει η ατμομηχανή της ανάπτυξης ο δημόσιος τομέας, άρα οι υπάλληλοι που δουλεύουν, οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα για να αισθάνονται ότι κάνουν καριέρα, ότι μπορούν να δουν και τον εαυτό τους εκεί, -πρέπει να πληρώνονται, να έχουν ανέλιξη κ.λπ-. Αντί, λοιπόν, για τα δικαιώματα που οφείλονται, έχουμε προνόμια. Αν είσαι καλός, κάνεις αυτό, κάνεις εκείνο, κάνεις το άλλο, θα έχεις μπόνους παραγωγικότητας. Εδώ, λοιπόν, ο παραλογισμός, ο νεοφιλελεύθερος παραλογισμός, εμφανίζεται ως εξορθολογισμός και ενσωματώνει τη νοοτροπία των χαμηλών προσδοκιών. Αυτή η κοινωνία, δηλαδή, είναι χαμηλών προσδοκιών, ας έχουμε μια δουλίτσα και ας τελειώνει η υπόθεση.
Θα μπορούσα να πω πάρα πολλά πράγματα.
Η ψηφιοποίηση είναι σημαντικό πράγμα. Η ψηφιοποίηση είναι εργαλείο. Δεν μπορεί η ψηφιοποίηση να λύσει τα προβλήματα που έχει ο δημόσιος τομέας. Δεν μπορεί στο γιατρό να δώσει παραπάνω μισθό η ψηφιοποίηση, ούτε μπορεί να κλείσει στον ασθενή –που όντως παίρνει με ψηφιακό τρόπο- ένα ραντεβού γρήγορα, όπως θα απαιτούσε ο 21ος αιώνας και όλα όσα έχουμε περάσει.
Θέλω να κλείσω με κάτι του παραλογισμού, ακόμα και στην εποχή που συζητάμε. Ακούω για μετατάξεις, για συνυπηρέτηση, για όλα αυτά. Ψάξτε, κύριοι Υπουργοί -κύριε Υπουργέ και κυρία Υφυπουργέ- πόσοι παραλογισμοί υπάρχουν και ταλαιπωρείται κόσμος στην καθημερινότητά του. Να σας πω εγώ ένα παράδειγμα, καθηγητής σε μουσικό σχολείο σε μία περιοχή, η γυναίκα του γιατρός σε άλλη πόλη, σπουδάζει το παιδί του σε τρίτη πόλη. Μια άλλη καθηγήτρια, μουσικός, από αυτή την περιοχή που υπηρετεί ο παραπάνω καθηγητής, πάει στην πόλη του ίδιου ανθρώπου -που έχει φύγει από την πόλη του- και ζητάνε αμοιβαία μετάθεση και το ελληνικό δημόσιο δεν τους τη δίνει. Και αυτοί οι άνθρωποι περνάνε την ταλαιπωρία της αρκούδας και υπάρχουν χιλιάδες τέτοιες περιπτώσεις. Αυτά, μπορούν να αντιμετωπιστούν;
