Ερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Κυριάκο Πιερρακάκη με θέμα «Άμεση επαναφορά των μαθημάτων των κοινωνικών επιστημών στα Λύκεια», κατέθεσαν είκοσι τέσσερις (24) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με πρωτοβουλία του Βουλευτή Αχαΐας – Τομεάρχη Υγείας Ανδρέα Παναγιωτόπουλου και του Βουλευτή Ηλείας – Τομεάρχη Παιδείας Διονύσιου-Χαράλαμπου Καλαματιανού.
Στο περιεχόμενο της ερώτησης περιγράφεται τεκμηριωμένα η μεγάλη σημασία που έχει για την εμβάθυνση της δημοκρατίας μας, της οποίας την αποκατάσταση γιορτάζουμε σήμερα, η διδασκαλία των αντικειμένων των κοινωνικών επιστημών για τη διαμόρφωση της νέας γενιάς πολιτών και παρουσιάζεται η διεθνής πρακτική, η οποία καταδεικνύει τη λανθασμένη επιλογή της κυβέρνησης να την αποδυναμώσει, καθώς και τα έωλα επιχειρήματα που έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς από κυβερνητικής πλευράς.
Επιπλέον, αναδεικνύεται το εξίσου σοβαρό ζήτημα που αφορά στον εξοστρακισμό ενός ολόκληρου κλάδου εκπαιδευτικών, αυτόν των καθηγητών/καθηγητριών ειδικότητας Κοινωνικών Επιστημών (ΠΕ 78), που βρίσκονται μετέωροι, γιατί δεν έχουν ουσιαστικό αντικείμενο διδασκαλίας, ενώ αυτό θα έπρεπε να κατέχει εξέχουσα θέση στα αναλυτικά προγράμματα, με δεδομένο τις απαιτήσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονοι πολίτες στην ψηφιακή εποχή.
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κύριο Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
Θέμα: «Άμεση επαναφορά των μαθημάτων των κοινωνικών επιστημών στα Λύκεια»
Οι εκπαιδευτικοί θεσμοί και περισσότερο από κάθε άλλη βαθμίδα εκπαίδευσης το Λύκειο, λόγω της επικείμενης ενηλικίωσης των εφήβων μαθητών/τριών, με ό,τι αυτό σημαίνει σε δικαιώματα και υποχρεώσεις, οφείλουν να εστιάσουν στην ανάπτυξη κοινωνικών και πολιτικών αξιών και δεξιοτήτων, ώστε οι μαθητές/τριες να διαμορφωθούν σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες, σκοπός στενά συνυφασμένος με το φιλελεύθερο και δημοκρατικό πολίτευμα που καθιερώνει το Σύνταγμα, καθώς και με τους στόχους της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης.
Είναι επίσης κοινά αποδεκτό αλλά και επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι πολλές από τις παθογένειες του κοινωνικού και πολιτικού συστήματος όπως η βία, ο ρατσισμός, η έλλειψη κριτικής σκέψης, η πολιτική απάθεια και ο πολιτικός κυνισμός οφείλονται, μεταξύ άλλων, και στην έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας, με σημαντική ευθύνη να έχουν οι εκπαιδευτικοί θεσμοί.
Δυστυχώς, η εκπαίδευση στη χώρα μας δεν εξυπηρετεί ούτε στο ελάχιστο τη διαμόρφωση δημοκρατικά σκεπτόμενων πολιτών και κοινωνικά ενεργών πολιτών. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα χωρών που σημειώνουν χαμηλότερες επιδόσεις από τον μέσο όρο της επίδοσης στις χώρες του ΟΟΣΑ σε ό,τι αφορά τη δημιουργική σκέψη των μαθητών/τριών (Διεθνές Πρόγραμμα PISA για το 2022).
Η αιφνίδια και αναίτια κατάργηση των αντικειμένων των Κοινωνικών Επιστημών πριν τέσσερα χρόνια από το Λύκειο (ν.4692/2020), παρά τις τότε έντονες αντιδράσεις όλου του εκπαιδευτικού κόσμου αλλά και χωρίς μάλιστα επαρκή και τεκμηριωμένη αιτιολόγηση, αποτέλεσε μια συντηρητική και αντιπαιδαγωγική επιλογή, η οποία αντιτίθεται στο βασικό σκοπό του σχολείου για την προαγωγή των αξιών της δημοκρατίας και της κοινωνικής συνοχής τα οποία και τα δύο σήμερα βρίσκονται σε κρίση.
Αντίστοιχα, το ΣΤΕ με την υπ’ αριθ. 1972/2022 απόφαση του Γ΄ Τμήματός του έκρινε μη νόμιμη την κανονιστική απόφαση κατά το μέρος που μειώνει ουσιωδώς τη διδασκαλία μαθημάτων Πολιτικής Παιδείας και Σύγχρονου Κόσμου – Πολίτης και Δημοκρατία παραγνωρίζοντας τα επιστημονικά και παιδαγωγικά κριτήρια άσκησης της σχετικής κανονιστικής αρμοδιότητας της Διοίκησης.
Επιπλέον, με την αφαίρεση των μαθημάτων κοινωνικών επιστημών από το Λύκειο, οι μαθητές/τριες δεν εξοικειώνονται με το αντικείμενο και περιεχόμενο αυτών των επιστημονικών πεδίων, τα οποία αποτελούν συνδετικό κρίκο για τη συνέχιση των σπουδών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, στα τμήματα που άπτονται του αντικειμένου όπως τις σχολές Νομικής, Πολιτικών Επιστημών, Κοινωνιολογίας, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών και γενικώς σε όλες τις σχολές Κοινωνικών Επιστημών, οι οποίες αποτελούν και το μεγάλο μέρος της κατεύθυνσης Ανθρωπιστικών Σπουδών.
Παράλληλα, ένας ολόκληρος κλάδος της εκπαιδευτικής κοινότητας εξοστρακίζεται, εφόσον οι καθηγητές/ καθηγήτριες ειδικότητας Κοινωνικών Επιστημών (ΠΕ 78) βρίσκονται χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο διδασκαλίας, με αποτέλεσμα να είναι πλέον υπεράριθμοί, να έχουν ανάθεση μαθημάτων σε περισσότερα από ένα σχολεία ενώ οι αναπληρωτές, οι οποίοι υπηρέτησαν το δημόσιο σχολείο από άκρη σε άκρη της Ελλάδας για χρόνια, να μην μπορούν να συνεχίζουν το διδακτικό έργο τους.
Τέλος, σε μια εποχή κατά την οποία στις προηγμένες χώρες του δυτικού κόσμου επενδύουν στις κοινωνικές επιστήμες και στην αναβάθμισή τους με στόχο την ομαλότερη κοινωνική και αναπτυξιακή μετάβαση και προσαρμογή στη ψηφιακή εποχή, η χώρα μας συνεχίζει να οπισθοδρομεί.
Επειδή ο εξοβελισμός των μαθημάτων των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών συνιστά ακρωτηριασμό της εκπαίδευσης και οδηγεί σε ένα αναχρονιστικό σχολείο που βρίσκεται μακριά από τις κοινωνικές ανάγκες
Επειδή ένα σύγχρονο δημοκρατικό σχολείο στην Ελλάδα οφείλει κατ’ ουσία να είναι δημοκρατικό, καλλιεργώντας την ενεργή και κριτική πολιτειότητα.
Επειδή η συρρίκνωση της πολιτικής παιδείας και η απουσία των κοινωνικών επιστημών στο Λύκειο εμποδίζει τους εφήβους να εκπαιδευθούν στην κοινοβουλευτική δημοκρατία, τον συνταγματισμό και τον σύγχρονο κόσμο.
Επειδή από τη μια διατείνεστε ότι θέλετε να θεραπεύσετε τον οικονομικό αναλφαβητισμό στο Λύκειο, ενώ, ταυτόχρονα, έχετε αποδυναμώσει, έως εξαφανίσει, τους άμεσα συνυφασμένους, κοινωνιολογικό και πολιτειακό αλφαβητισμό.
Επειδή η συνεχιζόμενη άρνηση του Υπουργείου να συμμορφωθεί με το πόρισμα του ΣΤΕ που επιτάσσει τη μερική έστω επαναφορά τους, αντιτίθεται στην συνταγματικά κατοχυρωμένη υποχρέωση της συμμόρφωσης της διοίκησης προς τις δικαστικές αποφάσεις.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Πότε και με ποιο τρόπο προτίθεται να επαναφέρει τη διδασκαλία των μαθημάτων Πολιτικής Παιδείας και Σύγχρονου Κόσμου – Πολίτης και Δημοκρατία καθώς και των μαθημάτων της Κοινωνιολογίας, Των Βασικών Αρχών Κοινωνικών Επιστημών και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού στο ωρολόγιο πρόγραμμα του Λυκείου;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Καλαματιανός Διονύσιος
Αποστολάκης Ευάγγελος
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γιώργος
Γιαννούλης Χρήστος
Δούρου Ειρήνη (Ρένα)
Ηλιόπουλος Όθων
Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)
Καραμέρος Γιώργος
Κασιμάτη Νίνα
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Αικατερίνη
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παππάς Πέτρος
Παπαηλιού Γεώργιος
Πούλου Παναγιού
Τζάκρη Θεοδώρα
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος