Συμπληρώνονται φέτος 82 χρόνια από την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου, στις 25 Νοεμβρίου 1942, μιας από τις κορυφαίες αντιστασιακές ενέργειες κατά την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής. Οι αντιστασιακές δυνάμεις του ΕΛΑΣ του Άρη Βελουχιώτη και του ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα, ένωσαν τις δυνάμεις τους υπό τον συντονισμό Βρετανών σαμποτέρ, με επικεφαλής τον Συνταγματάρχη Έντι Μάγιερς και υπαρχηγό τον Ταγματάρχη Κρις Γουντχάουζ προκειμένου να ανατινάξουν τη γέφυρα του Γοργοποτάμου, που συνέδεε σιδηροδρομικά τη Θεσσαλονίκη με την Αθήνα και απ’ όπου μεταφέρονταν καθημερινά τόνοι πολεμικού υλικού στους Γερμανούς.
Η ενέργεια αυτή που αναμφισβήτητα αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις δολιοφθοράς κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, λειτούργησε πατριωτικά ανυψώνοντας το ηθικό του ελληνικού λαού, και προκάλεσε τον θαυμασμό της κατεχόμενης Ευρώπης.
Η 25η Νοεμβρίου (επέτειος ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου) καθιερώθηκε το 1982 ως επίσημος εορτασμός της Εθνικής Αντίστασης για να τιμηθεί η αντίσταση των Ελλήνων κατά των κατοχικών δυνάμεων (Γερμανικών, Ιταλικών και Βουλγαρικών) την περίοδο 1941-1944.
Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ το ντοκιμαντέρ “Γοργοπόταμος“, παραγωγής του 2006, για την επιχείρηση του Γοργοπόταμου, μέσα από την προσωπική μαρτυρία του σαμποτέρ Θέμη Μαρίνου Μαρίνος, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν μέλος της επιχειρησιακής βρετανικής ομάδας αλεξιπτωτιστών που μετείχε στην ανατίναξη.
Στο ντοκιμαντέρ επιχειρείται η παραστατική αναβίωση του γεγονότος του σαμποτάζ κατά των Γερμανών τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942, μέσα από την κατάθεση της προσωπικής μαρτυρίας του μοναδικού επιζώντα της επιχείρησης, 64 χρόνια μετά, Θέμη Μαρίνου. Ο ίδιος, μέλος της Βρετανικής Συμμαχικής Αποστολής, ανήκε στην ομάδα των Βρετανών καταδρομέων που προσγειώθηκε μαζί με άλλους Βρετανούς αξιωματικούς στην κεντρική Ελλάδα με σκοπό την ανατίναξη της σιδηροδρομικής γέφυρας του Γοργοπόταμου, με τη βοήθεια ομάδων ανταρτών. Η επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Χάρλινγκ», ανέκοψε για καιρό τη βασική γραμμή (Θεσσαλονίκης-Πειραιά) ανεφοδιασμού των Γερμανών στο μέτωπο της Βόρειας Αφρικής.
Κατά τη διάρκεια της αφήγησής του, περιγράφει την προσωπική του διαδρομή, τη διαφυγή του στην Αίγυπτο και την ένταξή του στην 1η Ελληνική Ταξιαρχία, καθώς και την εκπαίδευσή του στις Βρετανικές Ειδικές Δυνάμεις. Μιλάει για τη σχέση του με το Συμμαχικό Στρατηγείο και αναφέρεται στους Βρετανούς που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση του Γοργοπόταμου. Επικεφαλής της αποστολής ήταν ο Βρετανός αξιωματικός Έντι Μάγιερς. Ο Θέμης Μαρίνος περιγράφει αναλυτικά τη δική του συμμετοχή στην αποστολή της ανατίναξης, τις επαφές της Βρετανικής αποστολής με τους Έλληνες πράκτορες των Βρετανών στην Ελλάδα, τις προσπάθειες για συνεννόηση με τις ομάδες των ανταρτών της Στερεάς Ελλάδας και τη σύμπραξη των αντιστασιακών οργανώσεων ΕΔΕΣ και ΕΛΑΣ. Μιλάει για τη συνεργασία Ν.Ζέρβα και Α.Βελουχιώτη. Παράλληλα, εξιστορεί λεπτομερώς τον σχεδιασμό και τις οργανωτικές ενέργειες μέχρι τη στιγμή της εκτέλεσης της επιχείρησης. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής παρεμβάλλεται φωτογραφικό υλικό και κινηματογραφικά πλάνα αρχείου της περιόδου.
Σενάριο-σκηνοθεσία: Σταύρος Στρατηγάκος
Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr